In het kader van Internationale Vrouwendag borduren de vluchtelingenvrouwen van stichting About a Jacket elk jaar een jasje voor een bijzondere vrouw, iemand die een prominente rol speelt in de samenleving.

Dit jaar is dat Agatha van Foreest. Zij is geboren in Hoorn en leefde in de 18e eeuw. Bijzonder aan haar is dat zij voor haar hart durfde te kiezen daarmee is zij één van de voorloopsters van de vrouwenemancipatie.

De geschiedenis van Agatha in het kort is als volgt:

Alle belangrijke functies in de stad werden in de 17e en 18e eeuw door mannen vervuld en vrouwen zorgden voor het gezin en de kinderen. Maar soms namen vrouwen het lot in eigen hand. Zoals Agatha. Ze werd geboren in 1733 in het stadspaleis van de Foreesten aan het Grote Oost. Ze genoot een eersteklas opleiding, musiceerde en was belezen. Op negentienjarige leeftijd werd ze uitgehuwelijkt aan haar achterneef Joan van Foreest en ze kreeg maar liefs negen kinderen. Maar in 1766 gaat het mis: Joan overlijdt en Agatha blijft alleen achter met haar kinderen. Ze werd verliefd op de tuinier/huisknecht. Deze Jan Schenk was veel jonger dan zij, onbemiddeld en ook nog eens katholiek. De situatie bracht haar tot schande, in haar familie en in heel Hoorn. Agatha trok zich echter niets aan van de kritiek en trouwde uiteindelijk met Jan. Samen waren ze nog dertien jaar zielsgelukkig. Agatha overleed in 1802 als weduwe.

Speciaal voor Agatha is een jasje geborduurd. Omdat ze niet in levende lijve het jasje in ontvangst kan nemen is het gephotoshopt op haar portret uit de 18e eeuw. Om de nieuwe versie van haar portret te begrijpen is het belangrijk om het origineel te analyseren.

Haar beeltenis is een reflectie van een tijdperk, de Rococo, waarvan het hoogtepunt zich in het midden van de 18e eeuw bevond. Frankrijk zette de toon in de mode. Kenmerkend voor die tijd zijn de lieflijkheid en elegantie, weelderige jurken, de vele accessoires, ruches, linten en strikken.

Op het portret draagt Agatha een ‘robe a la Française’ waarvan het silhouet wordt gevormd door een korset en hoepelrok. Deze zorgen voor een vervorming van de natuurlijke figuur. Een onnatuurlijk dunne taille, verkregen door het dragen van een strak korset met baleinen, fragiele schouders en een rond gezicht creëren een gekunsteld beeld. Een los maagstuk wordt gedragen over een korset of rijglijf, het is een hard driehoekig stuk en is met nestelringen en een veter aan de voorpanden bevestigd. De lijn van de boezem naar de taille is volkomen recht. De jurk heeft een strak V-vormig lijfje met strikken en decolleté die de boezem accentueren. Ze draagt een keelband van kanten ruche. De mouwen zijn driekwart met geplooid elleboogstuk, kanten ruches en strik met parels. De robe heeft een zachte pasteltint. Zijden stoffen uit Lyon zijn heel populair. Deze kost per el (ongeveer 68cm) het dubbele jaarinkomen van de inwonende meiden en knechten. De stof had toen maar een breedte van 50cm en er waren vele meters nodig. Het haar is met meel of kalk gepoederd, de huid is zo bleek mogelijk gemaakt.

Het jasje dat voor Agatha is gemaakt is vol symboliek en heeft een heldhaftige uitstraling.

De scharlaken rode kleur wordt gelinkt aan heraldiek en staat voor moed en opoffering. Historisch werd de naam gebruikt voor allerlei stoffen die met het bloed van schildluizen rood was geverfd. Om uit te beelden dat Agatha los breekt uit haar strakke keurslijf zijn er op de voor en achterpanden stiksels aangebracht die open gescheurde baleinen suggereren. De spiegelmonogram met initialen zoals die te zien is op de gevel van het Foreestenhuis is op het voorpand geborduurd in de cordonsteek. Gespleten in het midden als symbool voor haar reputatie die aan diggelen ligt. De mouwen zijn van naturel linnen, een stof die in haar tijd gebruikt werd voor de voering van onder andere korsetten en voor arbeiderskleding. De lichte kleur doet denken aan het papier waar botanische tekeningen op gemaakt werden.

In de 18e eeuw is de bloementaal ontstaan. Deze was zeer handig om gevoelens mee uit te drukken. Op de rechtermouw zijn rozentakken geborduurd en op de linkermouw passiebloemen zoals op botanische tekeningen uit die tijd. Middenachter boven zijn twee tortelduiven geborduurd geïnspireerd op een prent uit 1770. Het jasje heeft een boordje wat in die tijd ongebruikelijk was voor vrouwen, waarop een rode zigzag is geborduurd onderdeel van het familiewapen van de Foreesten.

Agatha leefde in een tijd met andere normen en waarden. Zij maakte keuzes die niet makkelijk waren. Daarmee heeft zij voor ons het pad gebaand naar zelfbeschikking, het maken van vrije keuzes. Haar leven heeft nu, vele generaties later nog steeds impact!